Etiket: sigara bağımlılığı

  • Madde Bağımlılığı Nedir ve Nasıl Anlaşılır?

    Pikoterapist Dr. Obengül EJDER Tv8 ekranlarında Çook Yaşa programında Madde Bağımlılığı Nedir ve Nasıl Anlaşılır? konusunu anlatıyor.

  • Tüm bağımlılık yapıcı maddelerin başlangıcı sigara

    Günümüzde madde bağımlılığı insanlığın ortak sorunu. Zararları açıkça bilinmesine karşın yapılan araştırmalar tüm dünyada insanların zararlı madde kullanımına eğilimlerinin arttığını gösteriyor. Aile ve Evlilik Terapisti Dr. Obengül Ejder, madde bağımlılık yaşının her geçen gün biraz daha düştüğüne dikkat çekerek, özellikle ebeveynlerin dikkatli olması uyarısında bulunuyor.

    Anne ve babaların en çok korktukları ve asla başlarına gelmeyeceklerine inanmak istedikleri konunun, çocuklarının madde kullanması ve erken müdahale edilmez ise bağımlı olmaları gerçeğinin geldiğine dikkat çeken Dr. Obengül Ejder, “Aslında korku, ardından kaçmayı getirir. Bu konuda konuşmak, hatta okuyup, bilgi sahibi olmak bile istememelerine sebep olur. Oysa ki, anne ve babalar bu konuda ne kadar bilgi sahibi olurlarsa çocuklarına o kadar doğru yaklaşımlarda bulunurlar ve tehlike büyümeden önlemiş olurlar.” dedi.

    Tüm dünyada en yaygın kullanılan bağımlılık yapıcı maddeler arasında sigaranın da sayıldığını bildiren Dr. Ejder, her ne kadar sigara içiminin basit gibi görünse de diğer tüm bağımlılık yapıcı maddelerin başlangıç noktası olduğunu ifade etti.

    Bağımlılık yapan ikinci maddenin alkol, üçüncüsü ise esrar olduğunu söyleyen Dr. Obengül Ejder, ülkemizde de kullanımı giderek artan ve gençler arasında “ottur, zararı yoktur, bağımlılık yapmaz“ şeklinde inanılan esrar kullanım yaşının her geçen gün daha aşağılara inmesinin ürkütücü olduğunu kaydetti.

    Dr. Obengül Ejder’e göre madde bağımlılığına başlamanın birçok nedeni var. Merak, arkadaş grubu, çocukların arkadaşlarına “hayır” diyememesi bu nedenlerin başında geliyor. Madde bağımlılığının psikolojik yönlerinin çok yoğun olduğunu belirten Dr. Ejder şunları söyledi; “Bağımlılık uzun zaman ruhsal ve fiziksel bağımlılık olarak ikiye ayrılmıştır. Fiziksel bağımlılık, maddenin varlığına karşı duyulan fizyolojik bir istektir. Beden uyuşturucu maddeye karşı bir adaptasyon geliştirir. Madde alınmadığı zaman, ortaya bazı belirtiler çıkar. Çünkü bedenin bulduğu fizyolojik adaptasyon bozulmuştur. Kendini yeni duruma göre ayarlamak zorundadır. İşte bu dönemde belirtiler gözlenir. Ruhsal bağımlılık, kişinin duygusal ya da kişilik yapısı gereği, gereksinimlerini tatmin etme, gidermek amacı ile o maddeye düşkünlüğü biçiminde tanımlanabilir. Ruhsal bağımlılıkta madde alındığında doyum, rahatlama ve haz meydana gelir. Fiziksel bağımlılık kısa bir süre içinde sonlanabilir. Ancak asıl sorun ruhsal bağımlılığın sonlandırılmasıdır. Bu daha uzun bir süreç ve çaba gerektiren bir durumdur.”

    Bağımlıların büyük çoğunluğunun kontrol edebileceği inancı ile madde kullanmaya başladığına dikkat çeken Dr. Obengül Ejder, “Madde bağımlısı hiçbir zaman bağımlı olabileceğini düşünmemiştir. Amaç ara sıra kullanmaktır. Ancak sonuçta kişi bağımlı hale gelir. Çünkü bağımlılık madde kullanımının kaçınılmaz sonucudur. Kişi bağımlı olduğunun farkına varamaz. Farkına vardığı zaman ise çok geçtir.” diye konuştu.

    Madde bağımlılığının iyileşmeyeceğini ancak düzebileceğini vurgulayan Ejder, “İnsan bir kez bağımlı oldu mu artık bir daha tam olarak bu bağımlılıktan kurtulamaz. Ancak bu demek değildir ki, bağımlılık düzelmez. Bağımlılık düzelir ancak iyileşmez. Kişi madde kullanmadığı sürece iyidir. Bir sorunu yoktur. Ancak madde kullandığı andan itibaren bağımlılık sorunu derhal canlanır ve her şey yeniden başlar.”

    Dr. Ejder, gençlerin ve çocukların madde bağımlısı olmaması ve bu tür zararlı ortamlardan uzak kalmasında ailelere büyük görev düştüğünü de dile getirdi. Anne ve babaların çocuklarıyla yakından ilgilenmesi uyarısında da bulunan Dr. Ejder, “çocuğum madde kullanıyor mu?” diye içinde şüphe olan ebeveynlere şu önerilerde bulundu; Çocuğunuzun madde kullanıp kullanmadığını anlamanın birçok yolu olabilir. Bunlar arasında en kesin sonucu saç ve idrar testleri verir. Ama bu yönteme başvurmadan önce bazı işaretlere dikkat edebilirsiniz.
    – Madde kullanan çocuklar aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirirler.
    – Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlarlar.
    – Hiç tanımadığınız yeni arkadaşlar edinmeye başlarlar.
    – Kendisine olan özeni azalır.
    – Çevresi ve arkadaşları eski önemlerini yitirirler.
    – Hafif uykulu ve yorgun gözükebilirler.
    – Yeme alışkanlıkları bozulur, kilo kaybedebilirler.
    – Daha sinirli olabilirler.

     

  • Sigara bırakmak için geç mi kaldım?

    Hangi yaşta ve hangi hastalığa sahip olursanız olun sigarayı bırakmalısınız, neresinden dönülürse kardır mantığı olmalıdır, Böylelikle sağlıklı ve kaliteli hayat süreniz artacaktır. Sigarayı bıraktıktan sonra;
    • İlk 24 saat içinde kan basıncında ve akciğer fonksiyonlarında düzelme görülür.
    • 48 saat sonra tat ve koku alma duyuları keskinleşmeye başlar. Tat ve koku almaya başladıktan sonra yediğiniz yemeklerden zevk almanız sigarayı bıraktıktan sonra görülebilecek kilo artışının en önemli sebebidir.
    • 2-12 hafta içinde kan dolaşımı iyileşir, bu da yürüme, koşma gibi fiziksel aktiviteleri kolaylaştırır.
    • 3-9 hafta sonra öksürme, nefes darlığı, hırıltı gibi problemler azalır ve akciğerler güçlenir.
    • 3 ay sonra kan dolaşımı ve nefes alıp verişi fark edilir şekilde düzelir.
    • 5 yıl sonra kalp krizi geçirme riski sigara içen birine oranla %50 azalmış olur.
    • 10 yıl sonra akciğer kanserine yakalanma riski sigara içen birine oranla %50 daha az olur.

    Sigara bağımlılığından kurtulmak için etkili bir tedavi programı nasıl olmalıdır?

    • Sigara bağımlılığından kurtulabilmek için öncelikle sigara içme davranışının hem fizyolojik hem de psikolojik bağımlılığa yol açtığının farkında olarak bırakma konusunda kararlı olmak ve tedavi yöntemi olarak hem fiziksel hem de davranışsal tedavinin birlikte yapıldığı programlar tercih edilmelidir.

  • Sigarayı Bırakmak ve Bağımlılıklarınızdan Kurtulmak; Ramazan ayında daha kolay

    Son on yıldır özellikle de gelişmiş ülkeler başta olmak üzere ülkemizde de sigara bağımlılığında mücadele yöntemleri geliştirlmeye başlanmıştır. Sigara içme yaşının çocukluk çağına düşmesi, kadınların sigara tüketimindeki artış, sigaranın neden olduğu ve özellikle AC kanseri ve KOAH gibi solunum yolu hastalıklarının 40 lı yaşlara düşmesine neden olmuştur.

    Sigarayı bırakmada en önemli yöntemlerden biri kişinin kendi iradesidir. Ancak sigaryı bırakmak isteyen kişilere bu iradelerini  teşvik edici veya kolaylaştırıcı yöntemlerle destek olmak gerekir.

    Yapılan çalışmalarda doktorun muayene esnasında sigara içen hastasına daha fazla vakit ayırarak telkinde bulunmasıyla bırakma oranı % 8, nikotin replasmanı ile % 25, ilaç tedavisi ile % 24-44 arasında değişmektedir. Ramazan ayı ve oruç bu iradeyi güçlendiren önemli faktörlerden biridir. Çünkü sigarayı bırakmada kişinin belli bir zamana şartlanması ve uzun süre sigara içmemesi nikotin ihtiyacını ve alışkanlıklarını azaltarak bırakmada kolaylaştırıcı rol alır. Oruç tutan kişiler nasılki zihinsel olarak birşeyler yememye ve içmemeye beynini hazırlıyor ise  oruçlu geçecek 14-16 saat sigara içmemeye ve bırakmaya da kendini hazırlarsa açlık hissi duymadığı gibi sigara içme ihtiyacı da duymayacaktır.

    İftar sonrası sigara içme hissi uyanırsa öncelikle nikotin içeren sebze ve meyve( marul, patlıcan, kuru üzüm vs..) tüketilmeli, evden sigara, kül tabağı ve çakmak uzaklaştırılmalı, sigara içmeye teşvik eden faaliyetlerden uzak durulmalıdır. İçmeyi kolaylaştırıcı haz kombinasyonlarından ( sigara içilen ortamlar, çay, kahve, kola gibi) uzak durmalı, sigarasız da çayın, kahvenin tadını daha iyi alabileceğini deneyerek  fark etmelidir. İçme duygusu dinmezse ortam değiştirilmeli, meşgul edici ve dikkat dağıtıcı faaliyetlerde bulunulmalıdır. Yinede başarılı olunamaz ise hekim kontrolünde destekleyici tedavi alınmalıdır. Dolayısıyla bir ay boyunca bu alışkanlığı kazanan ve sigarasızlığa alışan kişi bu alışkanlığını daha sonrada devam ettirirse sigarayı kolaylıkla bırakacaktır.

    Dr. Obengül EJDER  Aile Danışma Merkezi olarak “Sigara’yı bırakma tedavisi”ne sigara ile mücadelemizi daha etkili ve verimli kılabilmek için ayrı bir birim olan Sağlıklı Yaşam Kulübü Sigarayı Bıraktırma Merkezinde “ Sigarayı Bırakma Paketi”  ile   bireylerin sağlıklı yaşamalarını sürdürebilmelerine yardımcı oluyoruz. Bu paketin içinde,  sigaranın kişiye hangi ölçüde zarar verdiğini gösteren ;  AC Grafisi, Solunum Fonksiyon testi , karbon monoksit(CO) ölçümü’nün yanıo sıra , psikoterapi ile bütünleşmiş tetkik ve tedavi protokolleri ile başarılı bir tedavi hedeflenmektedir.

    Sigarayı bırakmaya kesin karar veren sigara bağımlısı hastalardayalı tıbbi tedaviler yanında hastalarımız randevulu olarak polikliniğimize başvurdukları takdirde muayene ve 2-4-6 haftalık kontrolleri yapılarak programa alınmaktadır. Belli aralıklarla bireysel ve grup terapileri ile tedavi desteklenmektedir.

    Sağlığını, geleceğini ve sevdiklerini düşünen hastalarımızı kendi istekleriyle başaracakları bu mücadeleye davet ediyor, sağlıklı ve sigarasız günlerde buluşmayı umut ediyorum.